Motonic Real Estate Investments heeft verspreid door Nederland een grote hoeveelheid panden: van kantoorgebouw tot monument. Een van die monumenten ‘De Tempel’ is gerenoveerd en volledig geschikt gemaakt voor de nieuwe gebruiker, de afdeling archeologie van de gemeente Den Haag.
David van der Wal: “De Tempel is een uniek pand. Het is ooit gebouwd als bankgebouw, dat verklaart de kluis in de kelder. Maar de laatste twintig jaar heeft het pand dienst gedaan als discotheek. Enerzijds gebruik dat een zeer negatief effect heeft op een rijksmonument als dit, anderzijds het behoud van tal van details die onder een dikke laag isolatie verstopt waren.” David van der Wal is zeer enthousiast over het pand, dat in 1914 gebouwd is. En terecht, want het is zowel buiten als binnen overweldigend.
Wie de ruime hal inloopt, staat direct in de sfeer van de art deco. Veel gebogen vormen, maar ook marmeren zuilen met een gebeeldhouwde pelikaan als versiering. “Daar hadden we nog maar twee voorbeelden van. We hebben ze voor de andere zuilen laten namaken. De rijkdom aan materialen die we binnen het pand aantroffen, is enorm. Zo zijn er drie soorten en kleuren marmer gebruikt, werkelijk van de allerbeste kwaliteit.” Een koperen hekwerk scheidt de hal van het trappenhuis. Daarboven glas in lood met het embleem van de HCB Bank, en een met de wapens van de elf provinciën, met centraal de Haagse Ooievaar.
A-label
“Toen wij het pand verwierven, was het in een deplorabele staat. Je moest echt door twintig jaar disco heen kijken. Maar wij zagen de ongelooflijke meerwaarde van het rijksmonument. Je moet communiceren met een pand, de mogelijkheden onderzoeken en vervolgens er een huurder bij vinden, die past bij het pand. Na een renovatie van negen maanden is het nu zover dat de afdeling archeologie er in kan trekken. Voor die dienst heeft dit pand unieke mogelijkheden. Zo is de kelder bij uitstek geschikt voor archeologische vondsten. Iedere ruimte krijgt een apart klimaat, met een eigen temperatuur en een eigen luchtvochtigheid. Het is met name de technische installatie die uniek is.
Moderne, geavanceerde apparatuur, die het hart vormt van dit pand. Zo hebben we gekozen voor een verwarming en koeling die gevoed worden door het grond-water. En zijn alle verwarmingen en koelelementen weggewerkt onder de vloeren en achter de wanden. In totaal is er tien kilometer aan verwarmingslussen verwerkt in de muren en vloeren. Het resulteert in een pand met een A-label en dat is uniek voor een rijksmonument.
In het hele pand is geen verwarmingselement te zien, ook geen airco’s overigens. Het systeem is dermate goed verwerkt in de ruimte van het pand dat er zelfs warmte wordt teruggewonnen uit het systeem.”
Ambacht
“Je moet met eerbied renoveren. Fatsoenlijk werk afleveren en waar mogelijk meerwaarde genereren. Wat we hier doen, is echt uniek. Je moet bij een pand als dit naar de lange termijn kijken. Het gaat niet puur om de winst op korte termijn. Een voorbeeld: we hebben de lambriseringen voor een deel hergebruikt. We wisten dat de gebruiker in een bepaalde ruimte een kastenwand wilde realiseren. Die lambrisering hebben we gebruikt in andere ruimten waar stukken ontbraken. Zo hebben we ook veel hout hergebruikt. Daar waar het kan, behoud je op die manier de sfeer in het pand.
Alle stalen kozijnen zijn voorzien van speciaal voor monumenten vervaardigd isolatieglas. De houten kozijnen hebben we vervangen zodat er HR++ in zou passen, maar alles in dezelfde stijl en met dezelfde detaillering.”
Direct contact
AArox is betrokken geweest bij de vloer in de kelder waar de technische ruimte is ondergebracht. Daarnaast hebben zij het voegwerk aan de buitenzijde verzorgd.
“Dat is nog een van die zaken. Wij praten niet met een aannemer die het vervolgens weer doorvertaalt naar diverse onderaannemers. In dit project wilden we direct contact hebben met diegene die het werk uitvoert, mede door de complexiteit van al het installatiewerk en monumentale detailleringen.
Uiteindelijk merk je aan de manier van communiceren of zij hun vak verstaan. Dat gaat van vloer tot en met de plint in de ruimte waar we nu zijn. Dit is een pand waar je ambacht nodig hebt om de klus te klaren op een manier die het gebouw verdient.
Vakkennis is onontbeerlijk en we willen daarnaast dat diegenen waarmee we werken ook meedenken. In het geval van AArox is dat zeker gedaan. De voegen die ze hebben aangebracht en de reparaties die ze hebben uitgevoerd, zijn voor de komende tientallen jaren. Lange termijn dus en dat willen wij ook met onze investeringen.”